8-10 kwietnia 2025
XI Międzynarodowe Targi Żywności i Napojów,
Technologii i Opakowań dla Branży Spożywczej
EXPO XXI Warszawa, ul. Prądzyńskiego 12/14
8-10 kwietnia 2025
XI Międzynarodowe Targi Żywności i Napojów, Technologii i Opakowań dla Branży Spożywczej
EXPO XXI Warszawa, ul. Prądzyńskiego 12/14
W ostatnich latach branża spożywcza przeszła wiele ważnych zmian prawnych, które wpłynęły, lub dopiero wpłyną, na jej funkcjonowanie. Od nowego systemu kaucyjnego, przez dodatkowy dzień wolny od pracy, aż po modyfikację mapy akcyzowej. Jakie jeszcze regulacje zostały przyjęte w 2024 roku?
W październiku 2025 roku zaczyna obowiązywać w Polsce system kaucyjny. W nowelizacji ustawy znalazły się zmiany, które mają za zadanie usprawnić działanie całego systemu. Głównym zadaniem wprowadzenia systemu kaucyjnego jest promocja recyklingu poprzez motywowanie konsumentów do zwrotu zużytych butelek i puszek. Jakie obowiązki niesie za sobą taki system?
Jednym z najważniejszych wyzwań związanych z wdrożeniem systemu kaucyjnego jest jego logistyka. Istotnym aspektem będzie stworzenie odpowiedniej infrastruktury, takiej jak automaty do zwrotu opakowań czy punkty odbioru, co może stać się czasochłonne i bardzo kosztowne. Zmiany obejmą również sklepy detaliczne, które zmierzą się z obowiązkiem pobierania i zwracania kaucji, fizycznym odbiorem opakowań od konsumentów, logistyką całego systemu oraz współpracą z operatorem systemu kaucyjnego. Więcej o implementacji systemu kaucyjnego i jego wpływu na branżę spożywczą pisaliśmy w naszym poprzednim artykule.
Ważną zmianą prawną, która dotknęła sektor sprzedaży, była nowelizacja ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Nowelizacja wprowadzona 18 października 2024 r. wprowadziła podwyżki podatku na wyroby tytoniowe, wyroby nowatorskie i płyn do papierosów elektronicznych. Nowe ceny wejdą w życie już 1 marca 2025 r. Ustawodawcy podkreślają, że wprowadzone przepisy mają urealnić mapę akcyzową, zmniejszyć różnicę cenową wyrobów tytoniowych w Polsce w stosunku do innych państw Unii Europejskiej, a także ograniczyć ekonomiczną dostępność tych produktów wśród młodych osób.
Nową podwyżkę negatywnie oceniają producenci wyrobów tytoniowych, którzy podkreślają, że podniesienie cen jest zbyt radykalne, co doprowadzi do znaczącego wzrostu szarej strefy.
Pod koniec 2024 roku Wigilia została ustawowo uznana za dzień wolny od pracy, co wpłynie na organizację handlu i funkcjonowanie branży spożywczej. Aby to zrekompensować, rząd podjął decyzję o zwiększeniu liczby niedziel handlowych, co ma szczególne znaczenie w okresie przedświątecznym. Dla sektora spożywczego oznacza to możliwość lepszego rozłożenia natężenia ruchu klientów, co przyczyni się do sprawniejszej obsługi oraz ograniczenia problemów logistycznych związanych z dostawami towarów.
Zwiększona liczba dni handlowych w grudniu wpłynie również na strategię promocyjną sieci handlowych oraz producentów żywności, którzy będą musieli dostosować swoje działania marketingowe i dystrybucyjne do nowego harmonogramu. Dla pracowników branży spożywczej i handlu detalicznego zmiana ta oznacza konieczność dostosowania grafików pracy, co może budzić kontrowersje, zwłaszcza w kontekście zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym w okresie świątecznym i przedświątecznym.
Negocjacje w sprawie umowy między Unią Europejską a Mercosur zakończono w momencie istotnym dla obu stron, otwierając drogę do zacieśnienia współpracy gospodarczej, politycznej i w zakresie zrównoważonego rozwoju. Porozumienie przewiduje zniesienie barier celnych, co umożliwi europejskim firmom oszczędności rzędu 4 mld euro rocznie oraz zapewni stabilny dostęp do surowców niezbędnych dla transformacji ekologicznej. Zawiera także konkretne zobowiązania dotyczące ochrony środowiska, w tym walki z wylesianiem, oraz wzmacnia mechanizmy kontroli przestrzegania norm UE w zakresie zdrowia zwierząt i bezpieczeństwa żywności.
Umowa ma także istotny wymiar polityczny – wzmacnia strategiczne więzi między regionami oraz wspiera stabilność geopolityczną poprzez współpracę w obszarach gospodarki, handlu i praw pracowniczych. Dla europejskich eksporterów, w tym sektora rolno-spożywczego, oznacza to nowe możliwości rozwoju i zwiększenie konkurencyjności na rynkach Ameryki Południowej. Szczególną uwagę poświęcono małym i średnim przedsiębiorstwom, dla których ograniczenie formalności administracyjnych może znacząco ułatwić ekspansję na nowe rynki.
Unia Europejska uchwaliła nowe zasady dot. ograniczenia negatywnego wpływu rynku UE na globalne wylesianie i degradację lasów. Nowe przepisy wprowadzają wymóg posiadania deklaracji legalności przed wprowadzeniem produktu na rynek UE lub ich wywozem. Ideą tego pomysłu jest gwarancja, że towary importowane na rynek europejski nie zostały pozyskane z terenów lub terytoriów, na których od dnia 31 grudnia 2020 r. nastąpiła degradacja lasów lub wylesianie. Towary objęte tymi przepisami to:
Aby spełnić wymagania EUDR, operatorzy i handlowcy muszą zgromadzić szczegółowe dane potwierdzające zgodność produktów z regulacjami, dokonać analizy ryzyka dla każdego towaru w celu oceny możliwości naruszenia przepisów oraz podjąć działania minimalizujące ryzyko, takie jak niezależne audyty, dodatkowa dokumentacja czy współpraca z dostawcami. Proces oceny ryzyka powinien uwzględniać zgodność produkcji z lokalnymi przepisami, a także zapewniać poszanowanie prawa ludności tubylczej do dobrowolnej zgody.
Rozporządzenie wprowadza zmiany, które mają za zadania zadbać o recykling. W założeniu nowe zasady mają pomóc zapobiegać niekorzystnemu wpływowi opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko naturalne i zdrowie ludzi oraz przyczynić się do przejścia na gospodarkę o zamkniętym obiegu. Kogo dotyczy rozporządzenie?
Nowe zasady odczują zdecydowanie dostawcy, importerzy i dystrybutorzy opakowań, a także dystrybutorzy końcowi i dostawcy usług wykonywania zamówień. Każde państwo członkowskie jest zobowiązane do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów oraz wdrożenia niezbędnych środków w celu osiągnięcia wyznaczonych celów.
W 2024 roku branża spożywcza stanęła przed szeregiem istotnych zmian regulacyjnych, które wpłynęły na jej funkcjonowanie. Wprowadzenie systemu kaucyjnego, nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym, dodatkowy dzień wolny od pracy przypadający w Wigilię czy zakończenie negocjacji Unii Europejskiej z Mercosur to tylko niektóre z reform, które wymagają dostosowania strategii operacyjnych przedsiębiorstw.
Rozwinięcie tematu zmian prawnych w branży spożywczej będzie można śledzić na konferencjach targów WorldFood Poland. Prelekcje odbędą się w dniach 8-10 kwietnia 2025 roku w EXPO XXI w Warszawie. Aby wziąć udział, zarejestruj się już teraz i nie przegap okazji do poszerzenia wiedzy!
